Trong văn hóa người Việt nói chung và phong tục thờ cúng tâm linh nói riêng thì cuốn thư là một trong những vật quen thuộc. Những mẫu cuốn thư đẹp xuất hiện trong không gian thờ cúng làm nên vẻ sang trọng, uy nghiêm riêng. Tuy nhiên, cuốn thư là gì, cuốn thư khác gì so với hoành phi là câu hỏi mà nhiều người đặt ra.

Định nghĩa về cuốn thư

Tương tự như hoành phi, cuốn thư được ví như bình phong vì chúng có công dụng che chắn hay ngăn cách giữa khu vực này và khu vực khác. Nhờ đó, không gian thờ cúng được bảo vệ. Quan điểm này được xuất hiện từ thời xưa, khi mà người ta dùng cuốn thư để ngăn các phòng khác nhau hay tránh sự dòm ngó của người khác nhìn vào.

Người ta định nghĩa cuốn thư bằng cách đấy là một tấm bảng nằm ngang, thường được treo trên bàn thờ, có dạng hình một bức họa, hay một bức tranh được viết bằng chữ Hán. Ở giữa là chữ được viết trên hình dạng cuốn thư thật, hai bên được trang trí (một bên là viết, một bên là kiếm) tạo nên một bố cục hài hòa. Ngoài ra, còn có nhiều họa tiết rồng, phụng trang trí xung quanh.

Cuốn thư mang nét đẹp về hình thức lẫn nét đẹp tâm linh

Không hẳn tự nhiên mà cuốn thư được dùng ở những nơi thờ cúng tâm linh như vậy. Trong chúng mang nhiều ý nghĩa đặc biệt để làm nên ý nghĩa cho một bức cuốn thư đẹp. Theo quan niệm thời xưa, cuốn thư như bức bình phong có thể ngăn chặn những nguồn năng lượng xấu, tà khí đang cố gắng thâm nhập vào không gian tâm linh. Hay nói cách khác, dùng cuốn thư có thể ngăn chặn được điều xấu.

Hình ảnh cuốn thư với một bên kiếm, một bên bút là ấn chứa ý nghĩa sâu sắc đằng sau. Bút là biểu hiện cho sự tài hoa, trí tuệ, đức độ của một con người. Kiếm lại biểu hiện cho sức mạnh. Bút kiếm kèm theo cuốn thư là thể hiện cho văn võ song toàn, những con người làm nên đại nghiệp cần phải có những đức tính ấy.

Chất liệu làm nên cuốn thư đẹp hiện nay

Hiện nay, người dùng có thể tìm thấy nhiều bức cuốn thư được làm bằng nhiều chất liệu khác nhau. Mỗi chất liệu đều được ứng dụng trong trường hợp khác nhau. Ví dụ, thời xưa người ta dùng cuốn thư bằng đá đặt ở ngoài trời trước cổng chùa, lăng mộ,…để chịu được thời tiết khắc nghiệt như mưa, gió, nắng,…điều mà ít cuốn thư bằng chất liệu khác có thể làm được.

Ngoài ra, cuốn thư còn được làm bằng chất liệu quen thuộc là gỗ sơn son thếp vàng hoặc đồng. Đối với những cuốn thư làm bằng hai chất liệu này thì độ tinh xảo sẽ cao hơn cuốn thư làm bằng đá. Điều này cũng dễ hiểu vì cuốn thư bằng đá sẽ khó được điêu khắc hơn, cần nhiều thời gian hơn. 

Cuốn thư còn có thể được dùng để trang trí trên các vật phẩm tâm linh như lọ, bình, tranh gốm sứ,…Một số tác phẩm có sử dụng hình ảnh cuốn thư được kể đến có thể là lộc bình cuốn thư Tùng Hạc, lộc bình cuốn thư Đức Phúc, lộc bình cuốn thư Phúc Mãn Đường,…

Độ tinh tế, sắc sảo của cuốn thư còn phụ thuộc rất nhiều vào nghệ nhân. Một cuốn thư đẹp không thể nào không nhắc tới cái tâm sức của người nghệ nhân dồn vào đó. Có thể nói, để tạo được một cuốn thư đã không dễ, làm ra một tác phẩm đẹp lại càng khó hơn gấp bội phần.

Cách treo cuốn thư đẹp

Cuốn thư có thể được treo ở nhà thờ họ, nhà thờ tổ, gia đình có phòng thờ lớn, đình, chùa, phòng thờ gỗ truyền thống,…hoặc ngoài sân (nếu dùng cuốn thư đã như nói trên). Việc treo cuốn thư có thể kết hợp với treo hoành phi câu đối.

Nếu không có hoành phi câu đối, cuốn thư được treo ở giữa bàn thờ, lấy bát hương làm tâm chiếu thẳng lên mặt hổ phù của cuốn thư. Khoảng cách từ bàn thờ đến cuốn thư tùy vào độ lớn của không gian để cân đối. Thông thường, chúng cách nhau 80-100cm, và được đặt nghiêng 20-30 độ để dễ quan sát từ phía dưới.

Hoành phi câu đối căn cứ vào vị trí của cuốn thư để đặt. Câu đối thường được treo hai bên cột, ở vị trí thấp hơn cuốn thư để tạo nên sự cân đối cho không gian. Gia chủ có thể chọn cho không gian thờ gia đình những cuốn thư đẹp hiện có trên thị trường bằng nhiều chất liệu và kích thước khác nhau cho phù hợp.

Quý khách hàng có nhu cầu vui lòng liên hệ thông tin sau:

CƠ SỞ SẢN XUẤT ĐỒ THỜ NHÂN THÚY

• Địa chỉ: Thôn Rô, Sơn Đồng, Hoài Đức, Hà Nội
• Điện thoại: 0987260688 0858658858
• E-mail: nhan.dotho.mynghe@gmail.com